R-Studio

Co to jest RStudio?

W Wikipedii możemy przeczytać, że RStudio to “otwarto-źródłowe zintegrowane środowisko programistyczne dla języka R”. Jest to nakładka na program R, która ułatwia posługiwanie się tym programem, proponuje konieczne poprawki kodu, pokazuje jakie obiekty zostały zdefiniowane, jakie pakiety są aktywne itp. Jest obecnie najpopularniejszym sposobem pracy w programie R, głównie dlatego, że można go pobrać i użytkować bezpłatnie. Nie będzie ona jednak działać, jeżeli najpierw nie zainstalujemy na naszym komputerze R. Najlepiej zrobić to przed instalacją RStudio, gdyż wtedy RStudio połączy się z R podczas instalacji i spadnie nam ten problem z głowy.

RStudio tworzony jest przez RStudio Team, którzy rozpowszechnili go zgodnie z licencją Open Source na całym świecie. Więcej o tej organizacji można przeczytać na stronie https://www.rstudio.com/.

 

Instalacja RStudio (2023)

Program instalacyjny RStudio należy pobrać ze strony https://posit.co/download/rstudio-desktop/.

Strona ta przypomina, że najpierw musi zostać zainstalowany program R. Gdy ma to miejsce wystarczy kliknąć na Downoad RStudio Desktop for Windows, ewentualnie zejść niżej i wybrać stosowny system operacyjny komputera. Po kliknięciu na stosowną nazwę instalatora rozpocznie się pobieranie pliku instalacyjnego. Jesienią 2023 nosił on nazwę “Rstudio-2023.09.0-463.exe”. Plik zostaje umieszczony w folderze “Pobrane”. Ikonka programu instalacyjnego wygląda następująco:

Po uruchamieniu pliku instalacyjnego pojawi się okienko startowe.

Klikamy “Dalej”. Pojawia się możliwość zmiany ścieżki dostępu do programu uruchamiającego RStudio. W domyśle jest to C:\Program Files\RStudio. Można się na to zgodzić, gdy nie występuje kolizja nazw.

Klikamy “Dalej”. W kolejnym okienku jest możliwość wstawienia skrótu do RStudio w menu start w katalogach różnych programów zainstalowanych już na dysku. Zazwyczaj nie jest to potrzebne. Lepiej wybrać zaproponowane nowe miejsce o nazwie RStudio.

Po kliknięciu “Zainstaluj” rozpocznie się instalacja programu.

Po zakończeniu instalacji możemy już tylko kliknąć na “Zakończ”.

RStudio pojawi się wśród zainstalowanych programów. Gdy zechcemy umieścić go np. na pulpicie to ikonka tego programu wygląda następująco:

Zainstalowany program będzie w wersji angielskiej, choc pewne komunikaty moga zostać przetłumaczone na jezyk polski przez wirtualnego tłumacza. Zazwyczaj nikomu to nie przeszkadza.

Pierwsze uruchomienie programu RStudio

Po uruchomieniu R pojawi się zestaw trzech okien i zapytanie, czy użytkownik zgadza się na automatyczne przesyłanie informacji o błędach krytycznych programu. Można się na nie zgodzić, gdyż nie powinno to grozić udostępnianiem informacji osobistych zespołowi RStudio Team, a wskaże najważniejsze usterki samego programu. Okno to później już się nie będzie pokazywało.

Następnie warto uruchomić wszystkie dostępne okna. W tym celu trzeba kliknąć na View->Panels->Show All Panels. Pojawi się Najczęściej używany zestaw okien programu RStudio.

W konsoli wykonuje się te same operacje co w konsoli R. Tak samo Ctrl+L czyści konsolę z niepotrzebnych instrukcji. Tak samo strzałka w górę przywołuje poprzednie instrukcje. Inna jest jednak kolorystyka. W R wprowadzane liczby lub tekst jest czerwony, a wyniki obliczeń i informacje o błędach wyświetlają się na niebiesko. W RStudio wprowadzane liczby i tekst jest niebieski, wyniki wyświetlają się na czarno, a komunikaty o błędach na czerwono.

Nad konsolą jest skrypt, na początku nie nazwany (Untitled). Jest to w zasadzie obszar, gdzie pisze się tak, jak w pliku tekstowym. Aby tekst się w nim załamywał należy kliknąć na Code->Soft Wrap Long Lines. W tym miejscu piszemy polecenia dla R i kopiujemy do konsoli, gdzie są wykonywane. Jeżeli są błędy, można poprawić w skrypcie.

Kopiowanie do konsoli jednej linijki ze skryptu może polegać na:

• Umiejscowieniu kursora w tej linijce w dowolnym miejscu i kliknięciu na ikonkę ze strzałką “Run” ponad skryptem.
• Umieszczeniu kursora w tej linijce w dowolnym miejscu i kliknięciu Ctrl+Enter.
• Zaznaczeniu całej linijki i na ikonkę Run lub kliknięciu Ctrl+Enter.

Zaznaczenie fragmentu kodu powoduje przeniesienie do konsoli tego fragmentu. Można w ten sposób przenosić wiele linijek zaznaczając je wszystkie. Oczywiście klasyczne wprowadzanie kodu ze skryptu do pamięci chwilowej (Ctrl+C) i wklejanie do konsoli też działa.

Skrypty zazwyczaj zapamiętuje się poprzez File -> Save as nadając im przy tym odpowiednią nazwę. Później można je otwierać i dalej nad nimi pracować.

Z prawej strony na górze jest są okna Environment, History, Connections i Tutorial. Najbardziej przydaje się podczas pracy w RStudio okno Environment gdzie pojawiają się nazwy wszystkich tworzonych podczas pracy obiektów i ich krótka charakterystyka. Obiekty te można usunąć ze środowiska za pomocą “żółtej miotełki” – ikonki znajdującej się w górze tego okna. Klikniecie na niej powoduje wygenerowanie okna z zapytaniem, czy usunąć wszystkie obiekty. Gdy zgodzimy się w programie nie będzie już obiektów.

Okno history zawiera wszystkie wykonywane działania do momentu, gdy plik ten nie zostanie wyczyszczony przez “Żółtą miotełkę”. O ile niepotrzebne obiekty mogą przeszkadzać w pracy, o tyle historia operacji jest zabezpieczeniem przed utratą danych w razie skasowania przez przypadek lub z powodu awarii uzyskanych w wcześniej wyników. Można je za pomocą historii odtworzyć.

Z prawej strony na dole są okna Files, Plots, Packages, Help, Viewer i Presentation. W oknie Files pokazują się pliki i foldery znajdujące się w folderze Dokumenty. Tam często tworzy się nowy katalog na pliki R-owe, najczęściej skrypty, które można otworzyć i dalej nad nimi pracować.

W oknie plots pojawiają się wykonywane wykresy. Aby to zobaczyć wystarczy w konsoli napisać plot(1:10,10:1) i kliknąć Enter.

W oknie Packages pojawiają się biblioteki zainstalowane do R. Te, które są automatycznie ładowane po uruchomieniu, są odznaczone. Instalowanie nowej biblioteki następuje po kliknięciu na Install i wpisaniu nazwy biblioteki.

Okno Help pokazuje rekomendowane materiały do nauki R i inne materiały edukacyjne.